Back Xhosas Afrikaans كوسيون Arabic Коса (народ) Byelorussian Кхоса Bulgarian Xhosa (pobl) Breton Xoses Catalan Xhosové Czech Xhosa Danish Xhosa (Volk) German Κόσα Greek
Grŵp ethnig yn Ne Affrica yw'r Cosa (Xhosa, Xosa, AmaXhosa neu Ama-Xosa). Ceir y rhan fwyaf ohonynt yn ne-ddwyrain y wlad, er bod poblogaeth sylweddol mewn rhannau eraill hefyd. Maent yn siarad iaith Xhosa neu isiXhosa, sy'n aelod o deulu'r ieithoedd Bantu. Fe'n rhennir yn nifer o is-raniadau, y Bhaca, Bomvana, Mfengu, Mpondo, Mpondomise, Xesibe, a'r Thembu. Mae Nelson Mandela, yr enwocaf o'r Xhosa, yn aelod o'r Thembu.
Ceir tua 8 miliwn o'r Xhosa i gyd, a'r iaith Xhosa yw'r ail iaith fwyaf cyffredin fel mamiaith yn Ne Affica, ar ôl Swlw, sy'n perthyn yn agos iddi. Ymddengys i'r Xhosa symud i mewn i'r tiroedd sy'n awr yn Dde Affrica o'r gogledd. Bu cyfres o ryfeloedd rhyngddynt hwy a'r Ymerodraeth Brydeinig yn rhan gyntaf y 19g.